Φτωχότερο είναι από την Κυριακή (15/6) το Ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι, ειδικότερα στην Ήπειρο καθώς την τελευταία του πνοή άφησε σε ηλικία 91 ετών ο μεγάλος δεξιοτέχνης του κλαρίνου Πετρολούκας Χαλκιάς.
Την Πέμπτη, στο Δελβινάκι θα γίνει η κηδεία του κοσμαγάπητου δεξιοτέχνη. Η εξόδιος ακολουθία θα πραγματοποιηθεί στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Δελβινάκι. Από την Τετάρτη, 18 Ιουνίου, και ώρα 9 π.μ, η σορός του θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στη Μητρόπολη Αθηνών.
Την είδηση του θανάτου του μεγάλου μουσικού έκανε γνωστή ο συνάδελφός του Μάνος Αχαλινωτόπουλος με ανάρτησή του στο Facebook. «Kαλό ταξίδι γέροντά μου! Στο καλό ψυχούλα μου», έγραψε κάτω από την κοινή τους φωτογραφία.
Το δικό του «αντίο» του έστειλε και ο τραγουδιστής Γιάννης Καψάλης. «Κακά μαντάτα ήρθανε το ξημέρωμα για όλους μας,Ο μεγάλος Πέτρος Λούκας Χαλκιάς έφυγε από κοντά μας. Καλό ταξίδι μπάρμπα Πέτρο θα είσαι πάντα στις καρδιές μας στη ψυχή μας και ποτέ δεν θα ξεχαστείς γιατί ήσουν ένας από τους μοναδικούς που μας ταξίδευες με το παίξιμο σου και άφησες τη δική σου σφραγίδα και την ιστορία σου στη παραδοσιακή ηπειρώτικη μουσική μας. Όλη η Ήπειρος και όλη Ελλάδα μας σήμερα πενθεί. Να δώσεις ένα μεγάλο φιλί στον πατέρα μου τον Σταύρο Καψάλη και στον μεγάλο Ναπολέων Δαμο. Ήσασταν οι στυλοβάτες και οι Κολώνες της ηπειρώτικης μουσικής πάντα θα σας μνημονεύουμε και ποτέ δεν θα ξεχαστείτε. Αθάνατοι. Συλλυπητήρια στην οικογένεια», έγραψε.
Το μήνυμα της Υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη για την απώλεια του Πέτρο-Λούκα Χαλκιά
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έστειλε συλλυπητήριο μήνυμα για την απώλεια του μεγάλου μουσικού λέγοντας ότι «με βαθιά συγκίνηση και θλίψη αποχαιρετούμε τον Πέτρο-Λούκα Χαλκιά, τον κορυφαίο εκφραστή της ηπειρώτικης παραδοσιακής μουσικής, τον αξεπέραστο κλαρινίστα, τον δεξιοτέχνη ερμηνευτή που, με τη μουσική του, μύησε τους Έλληνες και τον κόσμο στη ζωντανή φωνή της παράδοσής μας. Η απώλειά του δεν είναι απλώς η απώλεια ενός μεγάλου μουσικού, αλλά ενός πιστού φύλακα της μουσικής κληρονομιάς μας και της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Αφήνει πίσω του ένα δυσαναπλήρωτο κενό στην παραδοσιακή μουσική και στην καρδιά της Ηπείρου. Γεννημένος το 1934, στο Δελβινάκι Ιωαννίνων, ο Πέτρος-Λούκας Χαλκιάς μεγάλωσε σε μια οικογένεια με βαθιές ρίζες στη μουσική παράδοση της Ηπείρου. Το κλαρίνο εξέφραζε την ψυχή του και από παιδί ξεχώρισε για τη μοναδική του δεξιοτεχνία και τον αξεπέραστο ήχο του. Δεν περιορίστηκε στην εκτέλεση της παραδοσιακής μουσικής αλλά την ανανέωσε, την εμπλούτισε, κάνοντας την να μιλά στην καρδιά του ακροατηρίου του. Υπήρξε, δικαίως, ο «πατριάρχης» του κλαρίνου, τίτλος που του αποδόθηκε για την αδιαμφισβήτητη δεξιοτεχνική κυριαρχία του. Δωρικός ερμηνευτής, σεμνός και προσηνής, αταλάντευτα αφοσιωμένος στην τέχνη του και πάντοτε αρωγός και πολύτιμος δάσκαλος των νεότερων καλλιτεχνών. Η παραδοσιακή μουσική μας δεν θα είναι πια ποτέ η ίδια χωρίς την εμβληματική του παρουσία. Ωστόσο, η εξέχουσα προσφορά του θα μείνει ζωντανή, να μας συγκινεί, να μας διδάσκει, να μας ενώνει. Η Ελλάδα, ιδιαίτερα η Ήπειρος, τον αποχαιρετούν με θλίψη και υπερηφάνεια. Στην οικογένειά του, τους πολλούς μαθητές του και τους αμέτρητους φίλους του απευθύνω τα ειλικρινέστατα συλλυπητήρια μου», έγραψε.
Θωμάς Μπέγκας: “Η Ήπειρος, τα Γιάννενα, η πατρίδα του, τον τιμούν και θα τον θυμούνται πάντα με ευγνωμοσύνη και περηφάνια”
Με βαθιά θλίψη αποχαιρέτησε στο μήνυμά του και ο Δήμαρχος Ιωαννίνων, Θωμάς Μπέγκας έναν σπουδαίο Ηπειρώτη, έναν ανεπανάληπτο δεξιοτέχνη του κλαρίνου, έναν άνθρωπο που σφράγισε με την τέχνη και την παρουσία του τη μουσική παράδοση της πατρίδα. “Ο Πέτρο-Λούκας Χαλκιάς υπήρξε γνήσιος εκφραστής της ηπειρώτικης ψυχής. Με το κλαρίνο του ύμνησε τη φύση, την ξενιτιά, τον πόνο και τη χαρά, ενώ με τη σεμνότητα και το ήθος του ενέπνευσε γενιές μουσικών και ανθρώπων του πολιτισμού. Η προσφορά του στην ελληνική παραδοσιακή μουσική είναι ανεκτίμητη. Η Ήπειρος, τα Γιάννενα, η πατρίδα του, τον τιμούν και θα τον θυμούνται πάντα με ευγνωμοσύνη και περηφάνια. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του και σε όλους όσοι τον αγάπησαν και συνεργάστηκαν μαζί του. Καλό ταξίδι, Πέτρο-Λούκα. Η ήχος του κλαρίνου σου θα αντηχεί για πάντα στα βουνά και τις χαράδρες της Ηπείρου” αναφέρει στο συλλυπητήριο μήνυμά του.
Τα συλλυπητήρια μηνύματα
Συλλυπητήριο μήνυμα απέστειλε και η βουλευτής Ιωαννίνων της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία Αλεξάνδρα Κεφάλα, στο οποίο αναφέρει: “Η Ήπειρος αποχαιρετά με βαθιά θλίψη αλλά και με απέραντη ευγνωμοσύνη τον Πετρολούκα Χαλκιά, τον βιρτουόζο κλαρινίστα που «ταξίδεψε» την παραδοσιακή Ηπειρώτικη μουσική σε όλον τον κόσμο. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς, ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά του και την προσωπική του διαδρομή με την αυθεντικότητα της μουσικής της Ηπείρου, κάνοντας την γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο, αφήνει μία τεράστια παρακαταθήκη, αλλά και άξιους συνεχιστές που είχε την ευκαιρία να τους μυήσει στην «Ήπειρο της πεντατονίας».
Το Δημοτικό Συμβούλιο μόλις πληροφορήθηκε το θάνατο του μεγάλου δεξιοτέχνη του κλαρίνου Πετρολούκα Χαλκιά, ο οποίος καταγόταν από το Δελβινάκι του Δήμου Πωγωνίου και διέπρεψε ως πρεσβευτής της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής σε ολόκληρο τον κόσμο, συνήλθε εκτάκτως και αποφάσισε ομόφωνα να εκφράσει τη βαθιά θλίψη και τα ειλικρινή συλλυπητήρια του Δημάρχου, των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου και των υπαλλήλων του Δήμου Πωγωνίου στους οικείους του εκλιπόντος, να παραστεί αντιπροσωπεία του Δημοτικού Συμβουλίου στην τέλεση της εξόδιας ακολουθίας και να κατατεθεί στεφάνι στη σορό του εκλιπόντος, εις ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης.
“Ο Πετρολούκας Χαλκιάς υπήρξε σύμβολο της Ηπειρώτικης μουσικής παράδοσης, με πορεία που ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας και τίμησε το Πωγώνι και την Ήπειρο διεθνώς. Η μνήμη του θα παραμείνει ζωντανή μέσα από τη μουσική του και την πολιτιστική κληρονομιά που αφήνει πίσω του” επισημαίνεται.
Με βαθιά θλίψη και συγκίνηση αποχαιρέτησε έναν από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της Ηπειρώτικης μουσικής παράδοσης, τον Πετρολούκα Χαλκιά το Σωματείο Μουσικών του Νομου Ιωαννίνων «Η Αλληλοβοήθεια». Στο μήνυμά του ο σύλλογος υπογραμμίζει ότι ο Πετρολούκας δεν υπήρξε απλώς ένας δεξιοτέχνης του κλαρίνου. “Ήταν φορέας ψυχής , πολιτισμού και παράδοσης. Με τον ήχο του ένωσε γενιές, ταξίδεψε την Ηπειρώτικη μουσική στα πέρατα του κόσμου κι έγινε πρεσβευτής του τόπου μας, των Ιωαννίνων και ολόκληρης της Ηπείρου. Η απώλειά του είναι βαριά για όλους μας, όμως η μουσική του θα συνεχίσει να ηχεί και να εμπνέει, θυμίζοντάς μας τι σημαίνει αυθεντικότητα, μεράκι, ρίζα”.
Η Νέα Αριστερά Ιωαννίνων στο δικό της μήνυμα αποχαιρέτησε με θλίψη, τον Πετρολούκα Χαλκιά, τον σπουδαίο μουσικό, τον δεξιοτέχνη του κλαρίνου, τον κορυφαίο καλλιτέχνη της ηπειρώτικης μουσικής παράδοσης, και “κρατάμε το άγγιγμά του στις καρδιές μας, το κάλεσμά του στη χαρά και το γλέντι, ίαμα της θλίψης και των καημών, για να μην ξεχάσουμε αυτούς που έφυγαν, ανοιχτή χειρονομία ζωής, προσδοκία και αισιοδοξία για το μέλλον μας, για τη συνάντηση στα μεσοχώρια μας και τις πόλεις μας, για να κρατήσουμε το νήμα και να συνεχίσουμε”.
Η Τομεακή Επιτροπή Ιωαννίνων του ΚΚΕ με θλίψη και σεβασμό αποχαιρέτησε και εκείνη τον δεξιοτέχνη του κλαρίνου Πετρολούκα Χαλκιά. Τον τελευταίο από τους μεγάλους δημιουργούς που του “οφείλουμε τη ντόπια μουσική παράδοση όπως έχει φτάσει ως τις μέρες μας” τονίζει. Ο Πετρολούκας Χαλκιάς μπόρεσε με το κλαρίνο του να αποδώσει και να κάνει γνωστό στα πέρατα του κόσμου, με τον πιο εκφραστικό και αντιπροσωπευτικό τρόπο την τραχύτητα των βουνών της γης μας, της Ηπείρου, το κελάιδισμα των πουλιών και τον αέρα ανάμεσα στα δέντρα, το κελάρισμα των νερών και των ποταμών του τόπου μας. “Θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη του λαού μας η αποτύπωση των ανθρώπινων συναισθημάτων που κατάφερε με κάθε άκουσμα του κλαρίνου του ο Πετρολούκας Χαλκιάς. «Τα ξεχωρίσματα» όσων έφευγαν και συνεχίζουν για τα ξένα, τα σπαρακτικά μοιρολόγια, οι λεβέντικοι χοροί των λαϊκών γλεντιών, το απόσταγμα παραδόσεων αιώνων και τα χαμόγελα των κοριτσιών με τον ερχομό της άνοιξης” αναφέρει.
Ποιος ήταν ο Πετρολούκας Χαλκιάς
Γεννήθηκε το 1934 στο Δελβινάκι Ιωαννίνων και από την ηλικία των 11 ξεκίνησε την ενασχόληση του με το κλαρίνο και στα 12 χρόνια του έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του Περικλή, ο οποίος ήταν κι αυτός ένας από τους καλύτερους μουσικούς.
Ύστερα από το γεγονός αυτό πηγαίνει στην Αθήνα όπου παίζει μαζί με τον πατέρα του και κάνει και την πρώτη ραδιοφωνική του εμφάνιση. Το 1960 μεταναστεύει στην Αμερική όπου παραμένει 20 χρόνια και διαδίδει την παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας. Το 1979 επιστρέφει στην Ελλάδα και εγκαθίσταται στην Αθήνα. Παίζει σε γνωστά μουσικά κέντρα, σε συναυλίες, εμφανίζεται σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές και συμμετέχει σε ηχογραφήσεις και δίσκους με γνωστούς καλλιτέχνες.
Ο Πετρολούκας Χαλκιάς είχε τιμηθεί από το τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας όταν στις 31 Μαΐου 2009 πραγματοποιήθηκε ένα εργαστήριο-αφιέρωμα προς τον ίδιο.
Αριθμός Μ.Η.Τ.: 232375 